Definisaun Teknologia


1.Definisaun
komputardor-komputador mak sasan ne’ebe ita uja halo dadus tu’uir prosedura neebe formula ona.Sistema informasaun kombinasau husi teknologia informasaun no aktividades ne’ebe ema halo husi teknologia,nia fo apoio oprasaun no manegementu.Nia objective neebe luan tebe,sistema informasaun halo sai hanesan interacsaun ba ema,prosesu algorithmic, dadus, no liman sira.
Iha sistema informasaun ne’ebe halo la hanesan no iha komputador,sistema( TIK),no prosesu ba fila liman sira.
Sistema informasaun ne’ebe lahanesan husi teknologia informasaun.

iha sistema informasaun nia laran,baibain hare iha kompanente TIK nian ida nee hanesan benifisiu teknologis.Iha definisaun nee halo organisasaun teknologia informasaun no komunikasaun(TIK),maibe no oinsa eme bele halo interaksaun ho teknologia no fo apoio prosesu ba fila no objective ba teknologia informasaun.
Sistema informasun mos nia prosesu lahanesan no fila liman,sistema informasau mos kontrola konaba modernisaun atu prosesu fila liman nian.sistema informasun hanoin atu fahe 
nia tipe privadu husi sistema servisu.Sistema servisu hanesan sistema neebe ema uja ho sasan eletronika hodi halo servisu no esforsu an halo produsaun, neebe nia resultado atu fo sai atu nu’une ema bele sosa.Sistema informasaun hanesan ,transmisaun,rai,foti,manipulasaun,no fo sai,informasaun.
Ho ida nee,sistema informasaun halo relasun ho sistema dadus hodi halo aktividades sistema seluk.Sistema informasaun hanesan,forma komunikasaun ida iha sistema dadus ne’ebe sai hanesan prosesu ou forma husi memoria social,sistema sosal mos hetan nao formal ne’ebe fo apoio husi ema neebe foti informasaun  neebe los.sistema informsaun focus liu ba studa no disiplina husi sisrema organisasaun informatika.
Sistema informasaun hanesan relasaun ho terorganisasaun husi populasaun,ho sasan ne’ebe ta bele ha n re no halo aplikasaun (lunak) no mos sasan ne’ebe ita bele kaer,hare no monta no esforsu ahalo komunikasaun atu hatama dadus,muda,no fahe informasaun iha organisasaun nia laran.Tuir Mc Leod; informasaun hanesan sistema ne’ebe nia forsa no hatama informasaun nia ba media nescesidade halo troka lor-loron ne’ebe fo apoio objective ba manajerisaun organisasaun iha hotu no atu fosai iha informasaun.
1.Tuir Tata Sutrabri,Kom,MM; Sistema informsaun hanesan sistema ida organisaun ida ne’ebe atu hasoru servisu estrategio husi organisasaunatu hetan parte iha liur no fo informasau – informasaum ne’ebe espersial persisa.
2.Tuir Erwan Arbie nia hanoin;
Sistema informasaun hanesan sistema organisaun ida ne’ebe hasoru necesidade halo no troka loran atu ajuda no apoio operasau,sai manajerasaun husi organisaun ida neeba aju halo fasilitasaun no fo informasaun ne’ebe persisa.
3.Tuir Tafri D. Muhyuzir nia nia hanoin;
  Sisema informasun hanesan dadus neebe ita hatama atu klasifikasaun ho foti ou halo sai hanesan informasaun intitas relasaun no apoiu mesak husi ida ba seluk,bainhira sai hanesan infirmsaun folin ba ema hotu.
4.Tuir O Brien Nia hanoin; ne’e
Sistema informasaun hanesan konbinasaun husi unit be halo ema (hardware),no (software),rede komputador no rede komunikasaun dadus (komunikasaun),ho database ne’ebe hatama,mudah,no foinformasaun konaba forma organisaun ida.
     1.1.Kompanente sistema informasaun
Komputador iha intruksaun hira,ne’ebe facta,hodi rai ema no prosedura sistema informasaun hetan kategorisau iha parte ha’at;
1.Sistema informasau management
2.Sistemsa fo apoio no desizaun
3.Sistema informasaun eksekusaun
4.Troka sistema no prosesu.
2.Funsaun Siatema Informasaun
Funsaunba sistema informasaun nee daik no prosesu apoio no teknologia a’as tebes,no esforsu an ne’ebe kualidade no a’as tebes iha kompania.Sistema informasaun manezamentu atu fo apoiu operasau ba manezamentu no desizaun idakatak organisaun nia laran.siatemainformasaun  manezamentu nia objetivu no nia resultado informasaun ne’ebe halo ba kompania.
Tamba ne’e kometmentu kompania atu halao sistema informasaun manezantu ne’ebe tenki a’as no prosesu  ne’ebe akontese produsaun sai  hanesan vantage ba kompania.
Informasau no resultadu ba sistema informasaun hetan diak liu ba manezentu,mak analisa sistema tenki halo
tur nesicidade-nesecidado informasaun persisa,no 
halo servisu ba lever oin-oin ne’ebe a’as iha manezamentu ho nia tipe ita foti.
Defenisau  definisaun iha leten hare liu ba nia objective forma husi sistema informasaun manezementu hanesan organizaun informasaun nian ne’ebe foti desicizaun ida ba manezamentu estrategis diak.
Sistema informasaun manezamentu sai sistema ne’ebe diak ba organisazaun dadus no mos informasaun ne’ebe sei relasaun ho servisu – servisu organizasaun .      
 Funsaun kompanente husi komputador Mother Board Motherboard mak komponente komputador nian ne’ebe ita. 
1. Konfigurasi Server                                              Konfigurasaun ba server Ubuntu uja Command Line no Gui sudo touch /etc/apt/sources.list /etc/apt/sources.list.backup sudo .
         Saida Mak DCHPSaida Mak DCHP ?? DCHP liafuan badak husi Dynamic Configuration Host Protoco
l . DCHP mak protokolu nebee nia basiku iha client/server.
2. Funsaun sistema Informasaun iha parte mak hanesan tu’ur mai nee;
3.Aumenta stabilidade dadus ne’ebe tempo lalais atu fahe ba ema ne’ebe uja ,tenki iha               sistem informasaun
4. Promete kualidade diak no objective sistema informasaun ne’ebe kritis.
5. Aumente prosesu ne’ebe no diak,
6. Identifikasaun nesecidade-nesecidade sei apoio husi sistema informasaun,
7. Konsenkuensia- konsenkuensia ekonomia husi sistema informasaun no teknologia foun.
8. Fahe aktividade aplikasaun hanesan iha sistema.
9. Organisasaun halo sistema informasun atu troka- troka osan no hetan resultado husi ema ne’ebe sai hanesan serverdor.
10. Sistema informasaun managementu atu fo apoio ba sisetema ida hare konaba modelu.
11.Sitema informasaun managementu hanesan servisu manezamentu nian
12.sistema informasaun atu halo operasaun ba servisu operasional efektivu no efensiesia,operasaun halo prosedura no fo desizaun hatene liu konaba parte ne’ebe program.
3.Sistema Informasau Nia Objectivo ;
Ojectivo sistema informasaun hanesan atu fo informasaun no faheba parte ne’ebe ita persisa informasaun seluk,iha parte liur ne’ebe diak no mos parte ne’ebe iha laran.Sistema hanesan henesan informasaun ida ne’ebe subjek/subsistema husi sistema informasaun organisaun.Atu informasaun nia resultado husi sistema informasaun hetan diak atu fahe manezamentu,mak analisa sistema halo tuur necesidade-necesidade informasaun neebe persisa mak atu halo aktividade- aktividade oin-oin no aumente ninia menazentu (lever).
3.1.Sistema Informasaun Nia Objectivo Iha Parte Haneasan Tuir Mai Nee;
1.sasan ne’ebe sistema informasaunniha.
2.Promete no halo tuir kualidade no objective sistema informasun ne’ebe kritis.
3.Prosesu rancan ne’ebe hanesan efesiente diak,
4.Indentifikasaun nesecidade-necisidade sei apoiu ba sistema informasaun,
5.Konsenkuensia-Konsenkuensia ekonomia iha sistema informasaun,
6.Fahe aktividede aplikasaun iha modern no sistema,
7.Investikasaun nafatin neebe sei dook husi sistema informasaun,
8.Organisasun halo sistema informasaun no ceek informasaun no fahe rekenim Koran no    ne’ebe akontese.



4.Sistema Informasaun Ninia Vantagem
Sistem informasaun nia Vantagem koalia konaba vantation system Information dalaruma objective barak iha moris lor-loron no hahu husi boot too kiik no dala ruma mos ita la persisa atu fo vantagem husi sistema informasaun.Deratamente kedas ita nia vantagem husi informasaun.Vantajen husi Software ne'e mak custo ba investimentu kiik, kualidade empenhu (modern) no seguransa diak tebes, bele halo lokalisaun no livre. Nasaun barak mak oras ne'e halo politika migrasaun ba FOSS (Free Open Source Software) ho suporta husi governu ba inisiativa FOSS nian ho fo intensivu ho desenvolve politika hodi suporta uza no desenvolve FOSS ba interese nasional nasaun nian. Nasaun sira ne'e hanoin katak ho uza FOSS bele enkoraza industria software local hodi desenvolve, hamenus gastu orsamentu ba iha tenderizasaun software iha instituisaun governu nian.Desenvolvimentu FOSS iha Timor Leste sei menus, FOSS sei konsidera hanesan buat foun ida, no ema sira nebe'e mak uza FOSS se limita ba halo instalasaun ba software deit, sidauk halo mudifikasuan, sidauk aumenta fitur no mos sidauk hadia bug nebe'e mak iha. Ho razaun tamba recurso humanu ba iha area ida ne'e limitadu, sidauk iha informasuan no dokumentasuan mak kompletu, 100% escola teknika informatika no Universidade mak iha area Informatika sidauk hatama FOSS ba sira nia kurikulum.

Komentar

Postingan populer dari blog ini

Biblia Katolika

Bee Manas Marobo

Monografia

Hstoria Atabae

Postu Administrativo Atabae